Tình trạng lạm dụng chức vụ quyền hạn trong hoạt động tư pháp làm trái pháp luật, gây thiệt hại đến các quyền và lợi ích hợp pháp của công dân, trong đó có những người tham gia tố tụng, như người bị tình nghi, bị can, bị cáo đã giảm đáng kể. Tuy nhiên, do những nguyên nhân khác nhau, ở một số nơi vẫn còn xảy ra các trường hợp bức cung, dùng nhục hình trong hoạt động tư pháp.
Qua bài viết dưới đây hãy cùng kiến thức luật phân tích, tìm hiểu rõ hơn về điểm giống, khác nhau giữa tội bức cung và dùng nhục hình theo quy định của Bộ luật Hình sự 2015.
1. Điểm giống nhau giữa dùng nhục hình và tội bức cung
– Hai tội phạm này đều xâm phạm đến sự hoạt động đúng đắn của cơ quan tư pháp, xâm phạm đến quyền được tôn trọng, và bảo vệ về tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm của công dân.
– Chủ thể của tội phạm phải là người có chức vụ, quyền hạn trong việc điều tra, truy tố, xét xử.
– Lỗi của người phạm tội là lỗi cố ý trực tiếp.
2. Phân biệt tội bức cung và tội dùng nhục hình
| Tội dùng nhục hình | Tội bức cung | |
| Cơ sở pháp lý | Điều 373 Bộ luật hình sự 2015 | Điều 374 Bộ luật hình sự 2015, sửa đổi 2017 |
| Khái niệm | Nhục hình là phương pháp tra tấn, gây đau đớn về thể xác người bị điều tra, xét hỏi hoặc bị giam giữ cải tạo như đánh đập, bắt nhịn đói, ăn cơm nhạt, không cho uống nước, bắt nằm lạnh, vv.Dùng nhục hình trong hoạt động tư pháp (hoạt động điều tra, xét xử vụ án và giáo dục, cải tạo người phạm tội) là một tội phạm | Bức cung là hành vi của người có trách nhiệm lấy lời khai trong hoạt động tư pháp đã sử dụng những thủ đoạn khác nhau cưỡng ép người bị lấy lời khai phải khai sai những điều họ biết. |
| Loại cấu thành tội phạm | Cấu thành tội phạm hình thức | Cấu thành tội phạm vật chất |
| Hành vi | Hành vi khách quan của tội dùng nhục hình là hành vi dùng nhục hình, đó là những hành vi có tính chất hành hạ, gây đau đớn về thể xác, xúc phạm đến nhân phẩm danh dự của người khác. | Hành vi khách quan của tội bức cung là hành vi bức cung, dùng thủ đoạn trái pháp luật ép buộc người bị thẩm vấn phải khai ra sự thật. Thủ đoạn mà người phạm tội có thể dùng để cưỡng ép người bị thẩm vấn khai sai sự thật có thể là: đe dọa sẽ dùng nhục hình; đe dọa sẽ xử nặng; đe dọa sẽ bắt giam, xét xử người thân thích như vợ, con…. |
| Hậu quả | Không là dấu hiệu bắt buộc chỉ cần có hành vi dùng nhục hình trong quá trình điều tra, truy tố, xét xử và thi hành án đều sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự | Là dấu hiệu bắt buộc trong cấu thành tội phạm hành vi bức cung phải dẫn tới hậu quả người bị thẩm vấn đã khai sai và do vậy gây hậu quả nghiêm trọng cho việc giải quyết vụ án. Hậu quả nghiêm trọng ở đây có thể là hậu quả xử sai một cách nghiêm trọng (oan hoặc bỏ lọt, xử phạt quá nặng hoặc xử phạt quá nhẹ…) hoặc có thể bắt giam người sai… |
| Hình phạt, khung hình phạt | Trong hoạt động tố tụng, thi hành án hoặc thi hành các biện pháp đưa vào trường giáo dưỡng, đưa vào cơ sở giáo dục bắt buộc, đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc mà dùng nhục hình hoặc đối xử tàn bạo, hạ nhục nhân phẩm của người khác dưới bất kỳ hình thức nào, thì bị phạt tù từ 06 tháng đến 07 năm tùy theo mức độ vi phạm. | Người nào trong hoạt động tố tụng mà sử dụng thủ đoạn trái pháp luật ép buộc người bị lấy lời khai,hỏi cung phải khai ra thông tin liên quan đến vụ án, vụ việc, thì bị phạt tù từ 06 tháng đến 20 năm tù hoặc tù chung thân tùy theo mức độ vi phạm. |
Xem thêm: Tội bức cung theo quy định Bộ luật Hình sự 2015.
Kiến thức luật chuyên hỗ trợ tư vấn pháp lý miễn phí. Nếu có vấn đề pháp lý cần được tư vấn, hỗ trợ hãy liên hệ với kiến thức luật để được hỗ trợ nhanh chóng. Trân trọng cảm ơn!