Theo quy định Bộ luật Hình sự 2015 sửa đổi bổ sung 2017 đưa ra khái niệm tội phạm là hành vi nguy hiểm cho xã hội được quy định trong Bộ luật hình sự, do người có năng lực trách nhiệm hình sự hoặc pháp nhân thương mại thực hiện một cách cố ý hoặc vô ý, xâm phạm độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ Tổ quốc, xâm phạm chế độ chính trị, chế độ kinh tế, nền văn hóa, quốc phòng, an ninh, trật tự, an toàn xã hội, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, xâm phạm quyền con người, quyền, lợi ích hợp pháp của công dân, xâm phạm những lĩnh vực khác của trật tự pháp luật xã hội chủ nghĩa mà theo quy định của Bộ luật này phải bị xử lý hình sự. Ngoài hành vi vi phạm ra, Một cá nhân chỉ bị truy cứu trách nhiệm khi có năng lực trách nhiệm hình sự. Qua bài viết này, Chuyên viên pháp lý xin được phân tích bình luận về độ tuổi chịu trách nhiệm hình sự dưới góc nhìn của Bộ luật Hình sự.
Theo quy định tại Điều 12 Bộ luật Hình sự 2015 sửa đổi bổ sung 2017 quy định cụ thể về độ tuổi chịu trách nhiệm hình sự như sau:
– Một là, đối với mọi hành vi vi phạm mà người phạm tội đang độ tuổi dưới 14 tuổi thì sẽ không bị truy cứu trách nhiệm hình với mọi tội phạm. Người dưới 14 tuổi được pháp luật coi là chưa đủ tuổi chịu trách nhiệm hình sự bởi vì xét về mặt lý trí: Người dưới 14 tuổi vẫn chưa hoàn toàn phát triển đầy đủ về trí tuệ, chưa nhận thức tốt về hành vi của mình có nguy hiểm cho xá hội và nguy hiểm như thế nào. Tức là đối độ tuổi này thì các bạn chưa làm chủ được hành vi và lý trí của mình. Nhà nước chỉ khoan hồng đối với tội mà người này gây ra mang tính chất không gây nguy hiểm nghiêm trọng cho xã hội còn. Bên cạnh đó, các bạn chưa đủ độ tuổi chịu trách nhiệm hình sự nhưng nếu hành vi gây nguy hiểm nghiêm trọng hoặc rất nghiêm trọng hoặc đặc biệt nghiêm trọng thì Nhà nước quy định các biện pháp nhằm giáo dục các bạn ví dụ như: phải đưa vào trường giáo dưỡng để giáo dục.
– Hai là, độ tuổi phải chịu trách nhiệm với mọi tội phạm khi mà người phạm tội từ đủ 16 tuổi. Tại độ tuổi này, người phạm tội biết nhận thức, biết được rõ về hành vi và hành động của mình, biết rõ về hậu quả xảy khi hành động. Với độ tuổi này có thể hiểu và điều khiển được lý trí tốt, trừ những tội phạm mà bộ luật này có quy định khác.
– Ba là, đối với người từ đủ 14 tới 16 tuổi (tức là người thực hiện hành vi phải đủ 14 tuổi trở lên) phải chịu trách nhiệm hình sự về hành vi của mình trong hai mươi tám tội được quy định trong Bộ luật hình sự 2015 sửa đổi bổ sung 2017 hầu như các tội mà đối với độ tuổi này là tuổi mang tính chất rất nghiêm trọng hoặc đặc biệt nghiêm trọng. Bao gồm những tội danh sau:
+ Tội sản xuất ma túy trái phép;
+ Tội giết người;
+ Tội hiếp dâm;
+ Tội hiếp dâm người dưới 16 tuổi;
+Tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác;
+Tội cưỡng dâm;
+ Tội cưỡng dâm người đủ 13 tới dưới 16 tuổi;
+ Tội mua bán người; tội mua bán người dưới 16 tuổi;
+ Tội cản trở hoặc gây rối loạn hoạt động của mạng máy tính, mạng viễn thông, phương tiện điện tử;
+ Tội cướp tài sản;
+ Tội bắt cóc chiếm đoạt tài sản;
+ Tội cưỡng đoạt tài sản;
+ Tội cướp giật tài sản;
+ Tội trộm cắp tài sản;
+ Tội hủy hoại cố ý làm hư hỏng tài sản;
+ Tội tàng trữ trái phép chất ma túy;
+ Tội vận vận chuyển trái phép chất ma túy;
+ Tội mua bán trái phép chất ma túy;
+ Tội chiếm đoạt chất ma túy;
+ Tội sử dụng mạng máy tính, mạng viễn thông, phương tiện điện tử thực hiện hành vi chiếm đoạt tài sản;
+ Tội phá hủy công trình, cơ sở, phương tiện quan trọng về an ninh quốc gia;
+ Tội tổ chức đua xe trái phép;
+ Tội đua xe trái phép;
+ Tội phát tán chương trình tin học gây hại cho hoạt động của mạng máy tính, mạng viễn thông, phương tiện điện tử;
+ Tội xâm nhập trái phép vào mạng máy tính, mạng viễn thông hoặc phương tiện điện tử của người khác;
+ Tội khủng bố;
+ Tội chế tạo, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng, mua bán trái phép hoặc chiếm đoạt vũ khí quân dụng, phương tiện kỹ thuật quân sự.
Tức là người có hành vi vi phạm quy định pháp luật hình sự phải đạt tuổi đủ 14 tuổi, đủ 16 tuổi tính đến thời điểm người đó phạm tội. Hiểu một cách đơn giản thì người phạm tội có tuổi: 13 tuổi 11 tháng hay 15 tuổi 10 tháng thì đều chưa đạt tuổi phải chịu trách nhiệm hình sự.
Trên đây là những phân tích quy định của pháp luật độ tuổi chịu trách nhiệm hình sự dưới góc nhìn của Bộ luật Hình sự. Kiến thức luật hy vọng sẽ cung cấp được nhiều thông tin hữu ích để hỗ trợ cho bạn đọc.
Kiến thức luật chuyên hỗ trợ tư vấn pháp lý miễn phí. Nếu có vấn đề pháp lý cần được tư vấn, hỗ trợ hãy liên hệ với kiến thức luật để được hỗ trợ nhanh chóng. Trân trọng cảm ơn!