Tương ứng với Điều 95 Bộ luật Hình sự 1999 sửa đổi, bổ sung 2009. Tại Bộ luật Hình sự 2015 sửa đổi bổ sung 2017 cụ thể tại Điều 125 có quy định về tội Giết người trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh. Theo đó, Giết người trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh được hiểu là hành vi giết người trong tình trạng không tự chủ, không kiềm chế được hành vi phạm tội của mình (tức sự phản ứng của người phạm tội) do hành vi trái pháp luật nghiêm trọng của nạn nhân đối với chính người phạm tội hoặc người thân của người phạm tội. Để làm rõ, hành vi của một người có phạm tội này hay một tội khác tương tự thì phải làm rõ các cấu thành tội phạm của tội này.
Điều 125. Tội giết người trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh
1. Người nào giết người trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh do hành vi trái pháp luật nghiêm trọng của nạn nhân đối với người đó hoặc đối với người thân thích của người đó, thì bị phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm.
2. Phạm tội đối với 02 người trở lên, thì bị phạt tù từ 03 năm đến 07 năm.
Về mặt khách quan của tội Giết người trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh.
- Về hành vi, người phạm tội có hành vi giết người trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh: Trạng thái tinh thần bị kích động mạnh được hiểu là trạng thái tinh tâm lýcủa người phạm tội đã không hoàn toàn tự chủ, tự kiểm chế hành vi của bản thân do sự tác động bởi yếu tố khách quan đó là hành vi trái pháp luật nghiêm trong của nạn nhân. Đây là dấu hiệu đặc trưng, là dấu hiệu cấu thành cơ bản của tội này.
- Hành vi giết người nêu trên phải xuất phát từ nguyên nhân là nạn nhân đã có hành vi trái pháp luật nghiêm trọng đối với chính người phạm tội hoặc người người thân thích (như vợ, con, ông, bà nội, ông, bà ngoại anh chị em ruột, cô, dì, chú, bác ruột, cha, mẹ…) của người đó. Đây là dấu hiệu cấu thành bắt buộc của tội này.
- Hành vi trái pháp luật nghiêm trọng thông thường là hành vi xâm phạm sức khỏe, danh dự, nhân phẩm của người phạm tội hoặc của người thân thích của họ nhưng chưa đủ yếu tố cấu thành một tội cụ thể.
+ Trường hợp tinh thần bị kích động mạnh nhưng không phải do hành vi trái pháp luật của nạn nhân mà do các nguyên nhân như dùng chất kích thích thì không cấu thành tội này mà người có hành vi giết người phải chịu trách nhiệm hình sự về tội giết người.
+ Tình trạng tinh thần bị kích động mạnh là tình trạng của người phạm tội không hoàn toàn tự chủ, tự kiềm chế được hành vi phạm tội của mình. Sự kích động đó phải là tức thời do hành vi trái pháp luật nghiêm trọng của nạn nhân gây nên sự phản ứng dẫn tới hành vi giết người. nhưng cá biệt có trường hợp do hành vi trái pháp luật có tính đèn nén, áp bức tương đối nặng nề, lặp đi lặp lại, sự kích động đó đã âm ỉ, kéo dài, đến thời điểm nào đó hành vi trái pháp luật của nạn nhân lại tiếp diễn làm cho người bị kích động không tự kiềm chế được; nếu tách riêng sự kích động mới này thì không coi là kích động mạnh, nhưng xét cả quá trình phát triển của sự việc thì được coi là mạnh hoặc rất mạnh.
+ Hành vi trái pháp luật nghiêm trọng của nạn nhân đối với người phạm tội hoặc đối với người thân thích của người đó tuy làm cho người phạm tội bị kích động mạnh, nhưng nói chung chưa đến mức là phạm tội. Nếu hành vi trái pháp luật đó trực tiếp xâm phạm đến tính mạng, sức khỏe hoặc lợi ích hợp pháp của người phạm tội hoặc thân thích của người phạm tội hoặc của xã hội, đã cấu thành tội phạm thì hành vi chống trả gây chết người có thể được xem xét là trường hợp phòng vệ chính đáng hoặc do vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng.
2. Về mặt chủ quan của tội giết người trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh
Mặt chủ quan của tội phạm là mặt bên trong của tội phạm là thái độ tâm lý của người phạm tội đối với hành vi nguy hiểm cho xã hội mà họ thực hiện và với hậu quả do hành vi gây ra cho xã hội. Lỗi của người phạm tội này là lỗi cố ý. Lỗi cố ý ở đây có thể là lỗi cố ý trực tiếp hoặc cố ý gián tiếp.
3. Về chủ thể của tội giết người trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh.
Chủ thể của tội phạm là những người có năng lực trách nhiệm hình sự đạt độ tuổi luật định và đã thực hiện hành vi phạm tội cụ thể. Như vậy, chủ thể của tội này là người có năng lực trách nhiệm hình sự theo quy định tại Điều 12 của Bộ luật Hình sự 2015 sửa đổi bổ sung 2017. Tuy nhiên, trường hợp tội này còn bổ sung thêm một điều kiện: Người phạm tội phải phạm tội trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh.
5. Về khách thể của tội giết người trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh
+ Khách thể của tội này là một trong những khách thể quan trọng nhất được Luật Hình sự đặc biệt bảo vệ. Đó là quyền sống, quyền được tôn trọng và bảo vệ tính mạng con người.
+ Đối tượng tác động của tội này là những chủ thể có quyền được tôn trọng và bảo vệ tính mạng. Đó là những người đang sống. Cụ thể là người phạm tội đã trực tiếp xâm phạm và tước đi mạng sống của người khác.
Về hình phạt
theo quy định của Bộ luật Hình sự 2015 sửa đổi bổ sung 2017 thì mức hình phạt về tội Giết người trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh được quy định như sau:
+ Một là, người nào giết người trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh do hành vi trái pháp luật nghiêm trọng của nạn nhân đối với người đó hoặc đối với người thân thích của người đó, thì bị phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm.
+ Hai là, phạm tội đối với 02 người trở lên, thì bị phạt tù từ 03 năm đến 07 năm.
Kiến thức luật chuyên hỗ trợ tư vấn pháp lý miễn phí. Nếu có vấn đề pháp lý cần được tư vấn, hỗ trợ hãy liên hệ với kiến thức luật để được hỗ trợ nhanh chóng. Trân trọng cảm ơn!